Logo Logo
  • Ana Sayfa
  • Hakkında
  • Kategoriler
    • Genel
    • İstatistik
    • Makine Öğrenme
    • Model Geliştirme
    • Sağlık
    • Teknoloji
  • Tüm Yazılarım
  • İletişim

İletişim

  • Email buluttevfik@gmail.com

Site Haritası

  • Ana Sayfa
  • Hakkında
  • İletişim

Sosyal Medya Adresleri

Yapay Zekâ ve 4. Sanayi Devrimi-I

  • ANA SAYFA
  • Blog Details
Ekim 22 2017
  • Teknoloji

Son 6-7 yıldır dünya gündemini son 2-3 yıldır ise ülke gündeminde adını sık sık duyduğumuz ilk kez 2011 yılında ortaya atılan sanayi 4.0 diğer bir ifadeyle 4. sanayi devrimi bütün yönleriyle ve bileşenleriyle ele alınması gereken bir kavramdır. Bunu söylüyorum çünkü bir kavramı, onun bileşenlerini ve ekosistemini  doğru bir şekilde anlamadan ya da anlamlandırmadan doğru yol haritası çizilmesi ve yeterli ilerleme kaydedilmesi mümkün değildir. Bu bağlamda öncelikle temel kavramı tanımlamak yerinde olacaktır. 4. sanayi devrimi, sanayinin dijitalleşmesi ingilizce ifadeyle digitalization of the industry anlamına gelmektedir. Bu devrime yönelik ikinci bir tanım ise akıllı üretim ingilizce ifadeyle smart production’dır. Buradaki tanımda smart yani akıllı ifadesine dikkatinizi özellikle çekmek isterim. Bu ifade aslında bizim 4. sanayi devriminin özüne ve bu sanayi devrimine nereden başlayacağımıza ya da başlamamız gerektiğine dair çok önemli ipuçları veriyor. Üretimin akıllı hale gelmesi demek, her şeyden önce üretim süreçlerinin ve bileşenlerinin akıllı hale getirilmesini ve birbirleriyle uyum içinde hareket edilmesi gerekli kılar. Bu durum beraberinde de bu süreçleri ve bu süreçlerde yer alan bileşenleri akıllı hale getiren bir kavramı yani yapay zekâyı gündemimize taşır. Yapay zekâ esasen 4. sanayi devrimin bileşenlerinin içerisinde yoktur. Ancak doğrudan bütün bileşenleri kuşatan ve bu bileşenlerin ekosistemini hazırlayan bir özellik taşımaktadır. Dolayısıyla bu yazımızda 4. sanayi devrimi açısından yapay zekânın önemi daha kalıcı olması adına soru-cevap şeklinde ele alınacaktır.

Yapay zekâ nedir?

Yapay zekâ, insan beyninin işleyişini akıllı bilgisayar programlarıyla modelleme ve modellenen bu programların akıllı makinelere aktarma bilimi ve mühendisliğidir. Bu kavram, geliştirilmiş bilgisayar zekâsı olarak da tanımlanabilir.

Yapay zekâ ile insan zekâsı arasındaki farklar nelerdir?

Yapay zekâ ile insan zekâsı arasındaki farklar belli başlı yeteneklere göre Tablo 1’deki gibi özetlenebilir:

Tablo 1. Yapay Zekâ ve İnsan Zekâsı Arasındaki Farklar

Yetenekler İnsan Zekâsı Yapay Zekâ
Sensörleri kullanma (Koku, dokunma, işitme, görme) Yüksek Düşük
Yaratıcı düşünme Yüksek Düşük
Deneyimlerden öğrenme Yüksek Düşük
Adapte olma Yüksek Düşük
Bilgi kaynaklarını kullanma Yüksek Düşük
Büyük çapta bilgi edinebilme Yüksek Düşük
Kompleks hesaplamaları yapabilme Düşük Yüksek
Bilgiyi transfer edebilme Düşük Yüksek
Doğru ve hızlı bir şekilde bir dizi hesaplamaları yapabilme Düşük Yüksek

Yapay zekânın branşları nelerdir?

İnsan davranışlarını modelleyen yapay zekâ, içinde makine öğrenme ve derin öğrenme branşlarını da barındıran şemsiye kavram niteliğindedir.

Makine öğrenme, istatistiksel teknikleri kullanarak deneyimlerle makinelere kendini geliştirme özelliği kazandıran yapay zekânın bir dalıdır.

Yapay zekâ içinde yer alan ve makine öğrenmenin yeni bir alanı olan derin öğrenme ise, çok tabakalı yapay sinir ağları ile öğrenmeye imkan tanıyan bir tekniktir.

Yapay zekâ bugüne gelinceye kadar hangi evrimlerden geçmiştir?

Yapay zekâ ilk evriminden son evrimine kadar 4 evrim geçirmiştir. Son aşama olan rasyonel hareket etmek günümüzde geçerli olan evrimin son aşamasını oluşturmaktadır. Genel hatlarıyla yapay zekâ evrimi 4 aşamada özetlenebilir:

  • 1. Aşama : İnsan gibi düşünmek
  • 2. Aşama: Rasyonel düşünmek
  • 3. Aşama: İnsan gibi hareket etmek
  • 4. Aşama: Rasyonel hareket etmek

Yapay zekânın sınırı nedir ya da böyle bir sınır var mıdır?

Yapay zekânın sınırı bizlerin algılayabildiği ölçüde insan zekâsının sınırı ile aynı yönlü gelişim göstermektedir. Çünkü yapay zekâ, insan beynini modelleyerek geliştirilen sistemlerin bütünüdür. İnsan zekâsının bilinmeyenleri keşfedildikçe ve bu keşifler mühendislik biliminin alanına giren algoritmalara döküldüğü sürece yapay zekânın sınırı yoktur denilebilir. Zira günümüzde bunu yapan ve uygulamaya koymaya yönelik çalışmalar yapan yapay zekâ firmaları ve bu yapay zekâ firmalarının elinde ekipmanları vardır.

Yapay zekâ olmadan 4. sanayi devrimi mümkün müdür?

Kesinlikle hayır, çünkü 4. sanayi devriminin belkemiğini diğer bir deyişle üretim iklimini ve ekosistemini yapay zekâ oluşturur. Zira bu devrime biz akıllı üretim çağı diyoruz aynı zamanda. Yapay zekâ olmadan makineler, sistemler birbiriyle uyumlu ve akıllı bir şekilde hareket edemez. Düşünün ki, bir OSB var ama yol, elektrik, su ve doğal yani OSB’nin altyapısı yok buraya yatırımcı gelip yatırım yapar mı? Cevap tabi ki hayır. İşte yapay zekâ da OSB’nin altyapısı gibi firmalara 4. sanayi devriminin alt yapısını, ortamını sağlayacaktır. Bu bağlamda, 4. sanayi devrimi ve bu devrimin bileşenleri yapay zekânın üzerine inşa edilecektir.

4. sanayi devrimi hangi meslekleri ön plana çıkaracaktır?

Bu devrimin tipik çalışanları temel bilimler ve mühendislik bilimleri mezunları olacaktır. Ancak sanayiyi anlamak değer zincirlerini, diğer süreçleri, iletişim becerilerini ve müşteri ilişkilerinde uzmanlığı gerektireceğinden bu alanlarda da uzmanlaşmış personel istihdamına ihtiyaç duyulacaktır. Çünkü bu süreç kompleks bir süreç olduğu için beraberinde dijital becerilerle birlikte disiplinler arası beceriler ön plana çıkacaktır.

Yapay zekânın çalışma hayatı üzerindeki etkileri neler olacak?

IBA Küresel İstihdam Enstitüsü’nün 2017 yılı raporuna göre mavi ve beyaz yakalı çalışanların bulunduğu sektörler yapay zekânın yarattığı değişim ve gelişimden etkilenecektir. Bu rapora göre ortaya çıkacak riskler şunlardır;

  • İş bölümü ve uzmanlaşma artmakla birlikte bireysel çalışma trendi ön plana çıkacak ve iş süreçleri detaylı bir şekilde tanımlanacaktır.
  • Çok yakında çalışanların yerini akıllı algoritmalar alacaktır.
  • 4 yıllık üniversite derecesi gerektiren işlerin üçte biri makineler ya da akıllı yazılımlar tarafından yerine getirilecektir.
  • Bireysel işler zamanla ortadan kalkacak, yerine yeni tip işler gelecektir. Bu süreç biraz da endüstri kollarına ve şirketlere göre farklılık gösterecektir.
  • İnsanlar iş süreçlerinde yer almayacağı için iş ortamından zamanla uzaklaşacaklardır.
  • Part-time ve esnek çalışma biçimleri popüler ve yaygınlaşmış olacaktır. Bu durum beraberinde sigortasız çalışanların sayısında artışa neden olacaktır.
  • Özel yaşam ve iş yaşamı arasındaki ayrım belirsizleşecektir.
  • Mesafe kavramı bir takım sektörlerde ortadan kalkarak yerini uzaktan çalışmaya bırakacaktır.
  • İşlerin yapıldığı ofisler yerini yavaş yavaş kafe, park gibi ofis dışı sosyal alanlara kaydıracaktır.

Aynı rapora göre yapay zekânın yükselişi iş hayatında şirketlere ve bireylere yeni fırsatlar da sunacaktır. Bunlar;

  • Üretim süreçleri akıllı hale geleceği için iş kazaları ve iş kazalarından yaralanmalar ve ölümler azalacaktır. Aynı zamanda bu tür vakaların neden olduğu tazminatlarda da azalma görülecektir.
  • Şirketler açısından zaman ve para tasarrufu, dolayısıyla kar artışı yaşanacaktır.
  • Genç jenerasyona daha fazla zaman kalacak ve bireysel çalışma ortamı oluşturma fırsatı ortaya çıkacaktır.
  • Geçmişte insanlar iş süreçlerine katılım sağlıyorken yeni durumda iş süreçlerini denetleyecektir.
  • Siber güvenlik ve verinin korunması ile ilgili konular daha da önemli hale gelecektir. Bu konular kendi alanlarında uzmanlaşmış hukuk firmalarına ve siber güvenlik uzmanlarına ihtiyacı artıracaktır.

Yukarıdaki bahsedilenlere ilave olarak nerden bakıldığına bağlı olarak yani işverenler açısından mı yoksa çalışanlar açısından mı bakıldığına bağlı olarak dezavantaj ya da avantaj olarak görülebilecek sonuçlar da ortaya çıkacaktır. Birleşmiş Milletler Uluslararası Telekomünikasyon Birliği’nin raporuna göre 2018 yılına kadar;

  • Dünya genelinde 3 milyondan fazla çalışan robotik patronlar tarafından denetlenecektir.
  • 2 milyon çalışanın çalışma ve sağlık durumunu takip etmek için giyilebilir teknolojilerle izlenmesi sağlanacaktır.
  • Veri bilimcilerin küresel veri talebi % 50’den daha fazla artış gösterecektir.
  • En hızlı büyüyen şirketlerin % 45’i akıllı makinelerden daha az istihdam sağlayacaktır.
  • İş süreçlerinin % 20’si makineler tarafından yönetilecektir.
  • Örgütlerin % 62’si yapay zekâ teknolojileri kullanmış olacaktır.

Dünya Ekonomik Forumu’nun raporunun öngörüsüne göre ise genel anlamda işsizlik artacak olmakla birlikte kadınlar sanayi 4.0’dan erkeklere oranla daha olumsuz etkilenecek ve kadınlar arasında işsizlik artacaktır.

Yapay zekânın sağlık sektöründeki etkileri neler olacak?

  • 2018’e kadar doktorlar kompleks yapıdaki kanser hastalarının % 50’si için en etkili tedavi yöntemini belirlemek için yapay zekâyı kullanarak kanser ölümlerinde ve maliyetlerde % 10 azalma sağlayacaklardır.
  • Cerrahlar çoğu kompleks ameliyatların % 50’sini planlarken, simüle ederken ve yaparken bilgisayar destekli ya da robotik cerrahi teknikleri kullanacaktır.
  • Dünya genelindeki sağlık bakım sistemlerinin % 30’u hastaların klinik verisini incelemek ve kişiselleştirilmiş bakım sağlamak için yapay zekâdan yararlanacaktır.

[polldaddy poll=9857382]

Önceki yazı Sonraki Yazı
4. Sanayi DevrimiSanayi 4.0Yapay Zeka

Yorum Yaz Cevabı iptal et

Son Yazılar

  • Kanada Sağlık Sisteminde Bekleme Süreleri
  • Araştırma Metodolojisi Notları-II
  • Araştırma Metodolojisi Notları-I
  • Microsoft Excel’de Bulut Endeks-Beta [BE-β] Simülasyonu
  • R’da Statik ve Dinamik Haritalama Vaka Çalışmaları: Türkiye Örneği

Son Yorumlar

  1. Küresel İnovasyon Endeksi 2021 Yılı Raporu ve Türkiye - winally.com - Küresel İnovasyon Endeksi’nde Türkiye Ne Durumda?
  2. R’da Birliktelik Kuralları | canözkan - Apriori Algoritması Üzerine Bir Vaka Çalışması: A Case Study on Apriori Algorithm
  3. Tevfik BULUT - Python’da Şans Oyunları Perspektifinden Olasılık : Probability from Perspective of the Chance Games in Python
  4. Ahmet Aksoy - Python’da Şans Oyunları Perspektifinden Olasılık : Probability from Perspective of the Chance Games in Python
  5. Tevfik BULUT - Z Tablosuna Göre Güven Aralığının Hesaplanmasına Yönelik Bir Simülasyon Çalışması: A Simulation Study for Calculating Confidence Interval by Z Table

Arşivler

  • Ocak 2023
  • Ekim 2022
  • Eylül 2022
  • Nisan 2022
  • Mart 2022
  • Ekim 2021
  • Eylül 2021
  • Ağustos 2021
  • Temmuz 2021
  • Haziran 2021
  • Mayıs 2021
  • Nisan 2021
  • Şubat 2021
  • Ocak 2021
  • Aralık 2020
  • Kasım 2020
  • Ekim 2020
  • Eylül 2020
  • Ağustos 2020
  • Temmuz 2020
  • Haziran 2020
  • Mayıs 2020
  • Nisan 2020
  • Mart 2020
  • Şubat 2020
  • Ocak 2020
  • Aralık 2019
  • Kasım 2019
  • Ekim 2019
  • Eylül 2019
  • Ağustos 2019
  • Mayıs 2019
  • Şubat 2019
  • Aralık 2018
  • Eylül 2018
  • Ağustos 2018
  • Temmuz 2018
  • Mayıs 2018
  • Nisan 2018
  • Ekim 2017
  • Temmuz 2017
  • Haziran 2017
  • Mayıs 2017
  • Ocak 2017

Kategoriler

  • Genel
  • İstatistik
  • Makine Öğrenme
  • Model Geliştirme
  • Sağlık
  • Teknoloji

Kategoriler

  • Genel
  • İstatistik
  • Makine Öğrenme
  • Model Geliştirme
  • Sağlık
  • Teknoloji

Etiketler

Accuracy Basit Tesadüfi Örnekleme Bernoulli Olasılık Dağılımı Confusion Matrix Coronavirus Doğruluk Doğruluk Oranı Dünya Sağlık Örgütü EDA Epidemi Epidemiyology Epidemiyoloji Exploratory Data Analysis Exploratory Data Analysis (EDA) F1 Forecast Keşifsel Veri Analizi Kitle Olasılık Fonksiyonu Koronavirüs Koronavirüs Salgını Olasılık Olasılıklı Örneklem OSB Pandemi Point Estimation Point Forecast Prevalance Prevalans Probability Sampling R Recall Salgın Sağlık Bakanlığı Simple Random Sampling Tahmin TBATS TURKEY TÜRKİYE Veri Madenciliği WHO World Health Organization Yapay Zeka ÇKKV Örneklem Örneklem Büyüklüğü
Logo

Burada, gazete ve dergilerde yayınlanan çalışmalarımın tamamı çalışmakta olduğum kurumdan bağımsız olarak özel hayatımda yaptığım çalışmalardır. Dolayısıyla, burada yer alan çalışmalardan emeğe saygı adına kaynak gösterilmesi suretiyle azami ölçüde herkes yararlanabilir.

Site Haritası

  • Ana Sayfa
  • Hakkında
  • Blog
  • İletişim

Linkler

  • winally.com

Bana Ulaşın

Bu sayfa, bazı temel bilgilerin ve bir iletişim formunun yer aldığı bir iletişim sayfasıdır. Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Kişilere aittir.

  • Email: buluttevfik@gmail.com

© Copyright 2022 Tevfik Bulut