Günümüzde ve hayatın pek çok alanında şifreler yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Güvenli girişi sağlamak ve kullanım izinlerine düzenleme getiren şifreler bankacılık, telefon operatörlerini içine alan telekom sektöründe, veri tabanı uygulamaları gibi adını sayamayacağımız birçok alanda yoğun bir şekilde kullanılmaktadır.
Şifre belirleme işlemi genellikle rastgele üretilen sayılardan oluştuğu gözlenmekle birlikte güvenlik kaygısından dolayı daha fazla kombinasyona ve haneye ihtiyaç duyulmaktadır. Artan dijitalleşme ve her geçen gün gelişen teknoloji sayesinde kullanılan bu şifreleri kırarak kişiler, şirketler ve kamu kurum veya kuruluşları tarafında güvenlik açığı ortaya çıkarmaktadır.
Bu çalışmada 6 haneli harf ve rakam kombinasyonlarından oluşan özgün şifre oluşturma uygulaması yapılacaktır. Şifre kombinasyonunda harflere de yer verilmesinin nedeni olabildiğince güçlü şifre kombinasyonu oluşturulmak istenmesinden kaynaklanmaktadır. 6 haneli şifre üretilmesindeki sebep, yaygın kullanım alanına sahip olmasıdır. İstenirse xlsx dökümanı içerisindeki fonksiyonlarla çok daha fazla veya az haneli şifreler üretilebilir. Bu durum tamamen kullanıcının kararına ve ihtiyacına bağlıdır.
Örnek uygulamada 6 haneli şifre oluşturmada kullanılacak harf ve rakam seti Tablo 1’de verilmiştir.
Tablo 1. Harf ve Rakamlar
Tablo 1’de rakam olarak belirlen set, 0’dan 9 (dahil)’a kadar olan rakamlardan oluşmaktadır. Harfler ise 26 harfli ingiliz alfabesi harflerinden oluşmaktadır. Her bir haneye harflerin ve rakamların atanmasında tekrarlı örneklem seçim tekniği (sampling technique with replacement) kullanılmıştır.
Örnek uygulama Microsoft Excel 2016 programı kullanılarak olabildiğince yalın bir dille gösterilmeye çalışılmıştır. Tekrarlı örneklem seçiminde =RASTGELEARADA() fonksiyonu, her bir haneye ait sonuçların 6 hane olacak şekilde gösterimi için ise =BİRLEŞTİR() fonksiyonu kullanılmıştır. Hanelere harf atamasında ise =DAMGA(RASTGELEARADA()) iç içe geçen fonksiyonlarından yararlanılmıştır. =DAMGA(RASTGELEARADA(65;90)) fonksiyonlarında =RASTGELEARADA(65;90) ifadesi ingiliz alfabesinde 26 harf içerisinden tesadüfi bir şekilde üretilecek harfi, dışardaki =DAMGA() fonksiyonu ise tesadüfi bir şekilde getirilecek bu harfi ilgili hücreye yazdırmak için kullanılır. Örnek olması adına yapılan şifre üretme işlemine ait bir ekran görüntüsü aşağıda verilmiştir.
Elde edilen örnek uygulama sonuçlarını aşağıdaki linkten xlsx uzantılı olarak indirebilirsiniz.
Yukarıdaki excel dokümanında F9 tuşuna basılı tutarak her defasında yeni şifreler üretebilirsiniz.
Şifre seçim tekniği olarak tekrarlı seçim tekniği kullanılarak üretilecek şifre adeti tekrarsız seçime göre çok daha fazla olması sağlanmıştır. Ancak istenirse tekrarsız seçim tekniği de kullanılarak şifre üretilebilir.
Yapılan çalışma yapacağınız çalışmalara rahatlıkla uyarlanabilme özelliği taşıdığından tek yapılması gereken sütun veya satır sayısını artırmak ve azaltmak.
Faydalı olması dileğiyle.
Bilimle ve teknolojiyle kalınız.
Saygılarımla.
Not: Emeğe saygı adına, burda yapılan çalışmanın başka bir mecrada ya da ortamda paylaşılması halinde alındığı yer adının belirtilmesini rica ederim.
Note: In the name of respect for labor, I would kindly request that the name of the place where this work is taken if the work done on this web site is shared in another medium or environment.
Yararlanılan Kaynak
Microsoft Excel 2016